Lekcja 2

Temat: Cele edukacyjne i zawodowe.

Dzisiaj przypomnijcie sobie podstawowe pojęcia z doradztwa zawodowego. Zapoznajcie z poniższymi filmikami i zastanówcie się nad tym, co jest dla Was istotne.

DEFINICJE POJĘĆ Z ZAKRESU            
DORADZTWO ZAWODOWE

DORADCA ZAWODOWY - osoba udzielająca pomocy, w formie grupowych
i indywidualnych porad zawodowych, młodzieży i osobom dorosłym w wyborze zawodu, kierunku kształcenia i szkolenia, uwzględniając ich możliwości psychofizyczne i sytuację życiową a także potrzeby rynku pracy oraz możliwości systemu edukacyjnego, współpracując z rodzicami i nauczycielami w procesie orientacji zawodowej uczniów oraz wykorzystując w tym celu wiedzę o zawodach, znajomość psychologicznych i pedagogicznych technik, diagnozę rynku pracy oraz techniczne środki przekazywania informacji-zawodowej.
(por.: Klasyfikacja Zawodów i Specjalności. 1995. Wyd. MPiPS. Tom V, Zeszyt 2 cz. II. s. 497)

DORADZTWO ZAWODOWE - można zdefiniować jako usługi i czynności mające na celu pomoc w podejmowaniu wyborów edukacyjnych, szkoleniowych i zawodowych oraz w zarządzaniu rozwojem zawodowym. Z tego typu usług można korzystać w szkołach, na wyższych uczelniach, instytucjach kształcenia, w publicznych służbach zatrudnienia, w miejscach pracy, w instytucjach pozarządowych i prywatnych. Wspomniane czynności to przede wszystkim: - dostarczanie informacji edukacyjno-zawodowej, - stosowanie narzędzi służących do oceny, bądź do samooceny, - przeprowadzenie rozmów doradczych, - stosowanie programów edukacyjnych na temat planowania rozwoju zawodowego, - organizowanie staży i praktyk, - realizacja programów rozwijających umiejętności szukania pracy, Taką definicję podają A. Watts i R. Soltana, autorzy „Podręcznika wdrażania nowoczesnego poradnictwa karier"
INFORMACJA ZAWODOWA - zbiory danych potrzebnych jednostce do podejmowania kolejnych decyzji zawodowych oraz związanych z zatrudnieniem. Zakres treści, metod i kanały przekazywanych informacji są dostosowane do etapu rozwoju zawodowego jednostki oraz rodzajów podejmowanych decyzji.
(por.: K. Lelińska: Przygotowanie uczniów do wyboru zawodu metodą zajęć praktycznych. (1985). WSiP. s. 35)
INFORMACJA EDUKACYJNA - zbiory danych potrzebnych jednostce do podejmowania decyzji związanych z dalszym kształceniem i nabywaniem kwalifikacji.

ZAWÓD - wewnętrznie spójny system czynności wymagający określonych kwalifikacji, wykonywanych w uregulowany sposób i systematycznie, stanowiący podstawę utrzymania i zapewniający pozycję w społeczeństwie.
(por.: J. Szczepański: Czynniki kształtujące zawód i strukturę zawodową. Socjologia zawodów. (1965) KiW.)

1. Jakie skojarzenia masz ze słowem wartości? Co dla człowieka może być ważne?

Czy są to np.: przyjaźń, rodzina, pieniądze, przywództwo, pomoc innym, praca, wykształcenie, kreatywność, niezależność, wiara, duchowość, rozwój?

2. Najczęściej sytuacja wymagająca od nas podjęcia decyzji, dokonania wyboru sprawia, że uświadamiamy sobie, co jest dla nas bardziej ważne, a co mniej. Dokonaj wyboru spośród dwóch przedstawianych rozwiązań, które znajdują się poniżej (pkt.3 Co wybiorę?). Wybierając jedną odp. wyrazisz swoje stanowisko i opowiesz się za jednym rozwiązaniem. Przedstawiane sytuacje mają często miejsce w rzeczywistości. Po każdej odpowiedzi pomyśl jaka wartość w tej sytuacji jest ważna dla Ciebie?
3. Co wybiorę?

Koledzy chcą, abym był liderem w projekcie edukacyjnym (zadaniu grupowym):

1. 1. zostanę liderem,

przykładowe wartości: operatywność, szacunek innych, przywództwo itp.

2. 2. nie lubię być liderem i na pewno nim nie zostanę.

przykładowe wartości: spokój, szczerość, zdrowie itp.

Kolega poprosił mnie o pomoc w nauce, to pilna sprawa:

1. 1. pomogę, skoro to umiem, trudno, zmienię plany,
2. 2. niestety, nie pomogę, zaplanowałem na dziś basen.

Mamy do wykonania w grupie makietę osiedla:

1. 1. zrobię ją sam, to dla mnie łatwiejsze,
2. 2. zrobię ją z kolegami, choć to dla mnie trudniejsze.

Za chwilę zaczyna się impreza u znajomych:

1. 1. kończę więc zadanie domowe, trudno, będzie niedopracowane,
2. 2. muszę dokończyć zadanie, chcę, aby było wykonane dobrze.

Kolega namawia mnie na opuszczenie lekcji:

1. 1. idę z nim,
2. 2. tłumaczę mu, że nie chce wagarować.

Jestem świadkiem rozmowy koleżanek, które obgadują jedną z uczennic:

1. 1. zwracam im uwagę, 2. przyłączam się do nich i głośno śmiejemy się razem.

Jestem świadkiem na ulicy bójki dwóch osób:

1. 1. odchodzę z miejsca, patrząc z ciekawością,
2. 2. wzywam policję.
3. 4. Moja hierarchia wartości.

Wartości to względnie trwałe przekonania podmiotu na temat preferowanych sposobów postępowania uporządkowane w hierarchię według stopnia ich ważności. Wartości często ujmowane są jako cele do realizacji przez podmiot (np. dążenie do prawdy lub autonomii), stąd traktuje się je jako element systemu motywacyjnego człowieka.
Źródło: Knopik T. (red.), Kotwice kariery, Wyd. Lechaa, Lublin 2015.

Korzystając z propozycji wartości podanych na początku zajęć – przerysuj piramidę lub skorzystali z gotowej - wydrukuj, następnie umieszczając na niej wybrane wartości – na samej górze powinna być wartość najważniejsza. Można dodać także wartości spoza listy. Utwórz własną hierarchię wartości. Własnym systemem wartości kierujemy się zawsze, choć może nie zawsze mamy tego świadomość. Będziemy kierować się nim więc także w pracy.

Pomyśl:

• • Dlaczego ważne jest dla człowieka, aby pracował zgodnie z wartościami dla niego cennymi?
• • Co się dzieje, kiedy człowiek podejmuje pracę niezgodną z wartościami?
• • Co się stanie, jeśli będziesz musiał/musiała podejmować decyzje niezgodne z hierarchią wartości?

WAŻNE - człowiek, który w pracy odnajduje wartości dla niego ważne, jest bardziej szczęśliwy. system wartości jest pewnego rodzaju drogowskazem, wyznacznikiem zasad, którymi kierujemy się w życiu!

Przykładowa lista wartości: 1. Zdrowie. 2. Rodzina. 3. Pieniądze. 4. Przyjaźń. 5. Uczciwość. 6. Rzetelność. 7. Wiara. 8. Pomoc innym. 9. Miłość. 10. Spokój. 11. Wolność. 12. Mądrość. 13. Szczerość. 14. Prawda. 15. Wierność. 16. Patriotyzm.