Najważniejszym aktem uchwalonym podczas Sejmu Wielkiego w 1791 roku była Konstytucja 3 maja. Była pierwszą konstytucją w Europie i drugą na świecie. O cztery lata wcześniej wyprzedziła ją jedynie konstytucja Stanów Zjednoczonych.

Twórcy Ustawy Zasadniczej z 3 maja 1791 roku czerpali ze wzorów amerykańskich, a także brytyjskich oraz francuskich z okresu rewolucji. Olbrzymi wpływ na treść Konstytucji 3 maja wywarły niektóre idee oświecenia. Widoczne to było m. in. w zapisach mówiących o wprowadzeniu trójpodziału władz – na najwyższą ustawodawczą (sejm), wykonawczą ( król i Straż Praw) i sądowniczą (niezależne sądy). W tan sposób Rzeczpospolita stawała się nowoczesną odmianą monarchii parlamentarnej – monarchią konstytucyjną.

Konstytucja majowa stanowiła olbrzymi krok naprzód w dziele reformy szlacheckiej Rzeczpospolitej.

Mimo rozbiorów pamięć o drugiej w dziejach świata spisanej konstytucji narodowej (uznawanej przez politologów za bardzo postępowy jak na swoje czasy dokument) przez kolejne pokolenia pomagała podtrzymywać polskie dążenia do niepodległości i stworzenia sprawiedliwego społeczeństwa. W Polsce uznaje się ją za ukoronowanie wszystkiego, co dobre i oświecone w polskiej historii i kulturze. Od czasu odzyskania niepodległości w 1918 roku, Święto Konstytucji 3 maja było obchodzone jako najważniejsze święto państwowe.